نقش برتر پارس ، معماری ، شهرسازی

پاورپوینت بررسی معماری حمام گلشن یزد به همراه پلان و تصاویر
 
بخشی از مطلب
بانیان و سازندگان بنا: بانی و سازنده ی بنا شناخته نشده اند.
دیگر اطلاعات مکتوب: بر سر در حمام، میراث فرهنگی نوشته ای نصب کرده است که حاکی از ساخت بنا در سال 1342 است.
سیر تحول بنا: این حمام، با توجه به تاریخ مذکور، متعلق به دوره ی فتحعلی شاه قاجار است. قسمت های مختلف بنا تا به امروز به خوبی حفظ شده است.
نکاتی درباره ی معماری بنا: این بنا از دو حمام بزرگ و کوچک تشکیل شده که هر یک شامل سربینه و گرم خانه است. حمام بزرگ، علاوه بر این ها، فضای چال حوض دارد. این دو حمام در زمینی نامنظم قرار گرفته اند، اما همه ی فضاهای آن ها قاعده ای منظم و هندسی دارند. سربینه ی حمام بزرگ را، که قاعده ی هشت دارد، گنبدی مرتفع می پوشاند. در میانه ی این فضا، کف به شکل هشت ضلعی پایین نشسته و حوضی به شکل هشت گوش تزیینی در میانه ی آن است. نورگیر میانه ی سقف و چهار نورگیر اطراف آن به زیبایی و به صورتی منظم روشنایی سربینه را تنظیم می کنند. در هروجه سربینه، غرفه ای با قوس نیم دایره در نما وجود دارد: در چهار وجه، با قاعده ی نیم هشت و در چهار وجه دیگر، با قاعده ی مستطیل. با وجود این غرفه های متفاوت، چهار محور فضا دو به دو تفکیک شده و فضاهای واقع بر محور با محور عمود بر آن همخوان شده است. راه ورود به سربینه در امتداد یکی از این محورهاست و فضای هشتی مانند میان در امتداد محور دیگر.
سربینه                                                           دالان ورودی
گرم خانه فضایی با قاعده ی مربع است که گنبد کم خیز و کوتاه آن گرمای لازم را به خوبی حفظ می کند. دو فضا با قاعده ی مستطیل شکل در دو ضلع مقابل گرم خانه عقب نشسته اند و محوری قوی در این فضا پدید آورده اند. در انتهای این محور، فضای چال حوض قرار دارد که با سه قوس مجاور هم از گرم خانه تفکیک شده است. فضای چال حوض، با قاعده ی مستطیل شکل، حوضی در میانه و طاق نماهایی در اطراف دارد. در یک سوی این فضا، پلکانی آجری قرار دارد که شاید سکوی شیرجه بوده باشد. خزینه نیز در میانه ی جبهه ی مقابل ورودی گرم خانه قرار داشته است.
گرم خانه
دستگاه ورودی مفصل این حمام شامل سر در و دو هشتی و دالان بین آن هاست. سر در قوس جناغی مرتفعی دارد؛ و قوس تزیینی بالای درگاه نیز حکایت از سلایق دوره ی قاجاریان دارد.
حمام کوچک نیز سربینه ای دارد که با طرحی مشابه سربینه ی حمام بزرگ. این فضا قاعده ی هشت و نیم هشت.نیم هشت در اضلاع کوچک و غرفه هایی با قاعده ی مستطیل در اضلاع بزرگ خود دارد. سربینه در امتداد یکی از محورهای فرعی خود به میان در راه دارد. راه ورود به سربینه نیز از بام و به واسطه ی پلکانی است در سوی دیگر همین محور میان در شامل فضایی است با قاعده ی شش ضلعی منتظم و دالانی متصل به آن. گرم خانه فضایی با قاعده ی مربع است که در وجوهی از آن فضاهایی عقب نشسته و شکل نیم صلیبی به آن داده اند. خزینه ها نیز در انتهای محور ورود به گرم خانه قرار گرفته اند.و...